Źródła historyczne podają, że Niemodlin istniał już w X wieku jako osada słowiańska. Otoczony niedostępnymi bagnami z jednej strony, a z drugiej rzeką, był praktycznie niedostępny dla wroga. To położenie ocaliło miasto podczas najazdu tatarskiego w 1241 roku.

Niemodlin stał się miastem około 1283 roku. Po śmierci Bolka I Opolskiego w 1313 roku Księstwo Opolskie podzielone zostało między 3 jego synów: Bolko I Senior otrzymał Niemodlin. Zbudował on tutaj zamek tytułując się księciem Niemodliński.

W XVI wieku "zamek i państwo Niemodliński" oddane zostało przez króla czeskiego Ferdynanda I Maciejowi von Slogan, po czym przeszło na własność rodu von Pucklerów, a następnie Zierotinów, aż po ostatni ród Praschmów. W wyżej wymienionym okresie Niemodlin był siedzibą książąt jako siedziba ziemi niemodlińskiej, o czym świadczy pozostały zamek.

Rynek w Niemodlinie wyróżnia się spośród innych rynków miast Opolszczyzny swym niezmiernie oryginalnym kształtem urbanistycznym przypominającym mocno wydłużone wrzeciono oraz takim rozplanowaniem, że długi (343 m) a wąski (42 m) powstały z poszerzenia ulicy przelotowej sięga właściwie od jednego krańca starówki po drugi. Miasto zamykają z dwóch stron dwie zabytkowe budowle: od zachodu wyniosły gotycko-barokowy kościół parafialny Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (w latach 1389-1810 kolegiacki) od wschodu renesansowy zespół zamkowy usytuowany na niewielkim wzniesieniu. Od południowej strony miasta zachował się niewielki odcinek średniowiecznych murów obronnych z początku XV wieku.

Z tego samego okresu pochodzi drugi odcinek obwarowań miejskich przy zabudowaniach plebańskich. Obok murów wznosi się dawny arsenał z XVII lub XVIII wieku.

HISTORIA ZAMKU

 Zamek to wielka, późnorenesansowa rezydencja otoczona zabudowaniami. Wiedzie do niego budynek bramny z drugiej połowy XVIII wieku, a wieża prowadzi na dziedziniec zamkowy. Obecny wielki górujący nad domkami zamek wzniesiony został w kilku etapach w latach 1573-77, 1589-92, wreszcie w roku 1610. Zachowana pełna zabudowa zamku czteroskrzydłowego wokół prostokątnego dziedzińca otoczonego arkadami powtarza znany z innych przykładów późnorenesansowy typ wielkiej rezydencji. Dobra Niemodlińskie były wówczas własnością możnej rodziny Pücklerów, oni to, więc stali się fundatorami owej budowli. W późniejszych czasach przede wszystkim około roku 1740 i w latach 1787-88 zamek podlegał znacznym przebudowom, lecz remonty te dotyczyły głównie wnętrz.     Późnorenesansowy charakter nosi też duża piękna sala w przyziemiu skrzydła południowego, z "okuciowym" ornamentem pokrywającym kolebkowe sklepienie. Kaplica zamkowa natomiast została całkowicie przebudowana w końcu XIX wieku przez architektów Karla Piepera i Commensa. Oni też podczas ogólnego remontu prowadzili prace przy zamurowaniu krużganków i zmianie wnętrz zamku. Budowla ta z zabudowaniami gospodarczymi całkowicie zrosła się z miasteczkiem, z długim rynkiem i dobrze zachowanymi murami miejskimi.