NIEMCZA

    Niemcza to jedno z najstarszych miast na w Polsce i na Dolnym Śląsku. Zachowała po dzień dzisiejszy najstarszą w regionie nazwę. Najstarsza pieczęć Niemczy oraz obecny i ówczesny herb miasta zawierają w swoim wizerunku znak śląskiego piastowskiego orła wspartego na fundamentach książęcej wieży. Wiadomym jest, że znak orła, symbol śląskiej dynastii rodowej Piastów jest protoplastą polskiego godła państwowego zainicjowanego przez Henryka IV Prawego i ostatecznie wprowadzonym przez Króla Przemysława II. Ten symbol wspólnoty rodowej Piastów Śląskich w swoim herbie Niemcza zachowała do dziś.

Niemcza znana była jako gród kasztelański z pięcioma okręgami grodowymi. Najstarsze zapisy w księgach biskupich i kronikach z wczesnego Średniowiecza dowodzą, że Niemcza jest starsza od Wrocławiem, a także, że Niemcza była trzecim, zaraz po Wrocławiu i Głogowie, najstarszym ośrodkiem grodowym posiadającym kościół.

HISTORIA NIEMCZY W DATACH:

• 990 r. - zdobycie przez Mieszka I Niemczy wraz ze Śląskiem kosztem państwa czeskiego. Kronikarz czeski Mnich Sazawski napisał wtedy: "Nemci perdita es", tj. Niemcza została stracona.
• 1017 r. - Niemcza zasłynęła w Europie zwycięską bitwą, kiedy to za panowania Bolesława Chrobrego odparto najazd zbrojny cesarza niemieckiego Henryka II. Bardzo szczegółowo fakt ten opisał niemiecki kronikarz Thietmar.
• 1039 r. - najazd na Śląski czeskiego księcia Brzetysława, który doszczętnie spustoszył Śląsk i jak podaje czeski kronikarz Kosmas: "... tylko jedna Niemcza się oparła, gród który nigdy nie ugiął się przed wrogiem".
• 1039 r. - książe czeski Brzetysław przewoził przez Niemczę szczątki Św. Wojciecha z Gniezna do Pragi. Szczątki celebrowano w zachowanym do dziś kościele Św. Wojciecha (obecna forma z 1612 r.) w Starej Niemczy.
• 1124 r. - w Niemczy gości biskup Otto z Bambergu, apostoł Pomorza.
• 1137 r. - kroniki czeskie podają, że w Niemczy odbyło się spotkanie Bolesława Krzywoustego z księciem czeskim Sobiesławem, podczas którego syn Krzywoustego Władysław II podawał do chrztu syna Sobiesława Wacława II, późniejszego króla Czech.
• 1152 r. - przebywa w Niemczy wygnany z Krakowa król Władysław Wygnaniec.
• 1155 r. - Papież Hadrian IV wymienia Niemczę jako jeden z grodów kasztelańskich należących do Biskupstwa Wrocławskiego.
• 1213-1216 r. - na zamku w Niemczy przebywa Jadwiga, księżniczka pochodząca ze starego arystokratycznego rodu Andechs-Meran, żona Henryka Brodatego i matka Henryka Pobożnego, późniejsza święta, patronka Śląska, fundatorka kościołów w Niemczy. Zamek ten do czasów przedwojennych znany był jako Zamek Jadwigi.
• 1244 r. - w kościele Św. Wojciecha w Starej Niemczy podpisany zostaje dokument wydany przez księcia Bolesława Rogatkę dotyczący budowy katedry we Wrocławiu wraz z otrzymanymi przywilejami na tę okoliczność. Uczestniczył w tym ważnym momencie biskup Tomasz z Wrocławia i pięciu kasztelanów. Kopia tego dokumentu istnieje w Archiwum Archidiecezjalnym we Wrocławiu.
• 1282 r. - Niemcza otrzymuje prawa miejskie z rąk Henryka IV Probusa. Istnieje jednakże duże prawdopodobieństwo, że Niemcza mogła posiadać je już wcześniej.
• 1288 r. - zostaje wzniesiona na zamku niemczańskim kaplica.
• 1295 r. - książe Bolko Świdnicki buduje w Niemczy fortyfikacje (obok Dzierżoniowa, Ząbkowic Śl., Książa), następuje przebudowa zamku i murów obronnych, które zaopatrzone są w dwie bramy i cztery furty. Taki stan pozostał do dziś.
• 1295 r. - podczas wyświęcania niemczańskiego Kościoła w Rynku, biskup Jan, zwracając się do Polaków i Niemców mieszkających w Niemczy, wypowiada już przed 700 laty słowa, które mają odzwierciedlenie we współczesnym procesie integracji Europy,: "Niech w tym kościele modlą się Polacy z Niemcami, wszyscy razem, ale także każdy z osobna".
• 1331 r. - Niemcza odpiera skutecznie ataki wojsk króla czeskiego Jana Luksemburskiego, który oblegał miasto. Obrona ta uniemożliwiła połączenie się wojsk Jana Luksemburskiego z wojakami krzyżackimi, co z kolei przyczyniło się do zwycięstwa króla Władysława Łokietka w wojnie z Krzyżakami.
• 1353 r. - Niemcza przechodzi pod panowanie Czechów po wygaśnięciu linii Piastów Brzeskich.
• 1393-1675 r. - Niemcza jest własnością książąt legnicko - brzeskich.
• 1419-1430 r. - Niemcza jest ostoją ruchu husyckiego na Śląsku. Po poddaniu się grodu zostają zburzone mury obronne.
• 1585 r. - przebudowa średniowiecznego zamku na styl renesansowy.
• 1635 r. - urodził się w Niemczy poeta barokowy, późniejszy syndyk Wrocławia, Daniel Casper von Lohenstein. Jedna z jego posiadłości, pałac w Kietlinie, do dziś jest dobrze zachowana.
• 1675 r. - dnia 21 września umiera bezpotomnie w wieku 15 lat, ostatni potomek dynastii Piastów Śląskich - Jerzy Wilhelm, władca Niemczy. Miasto przechodzi na okres prawie 70 lat pod panowanie Habsburgów.
• 1741 r. - ponad 200-letni okres władzy niemieckiej na Śląsku i w Niemczy.
• 1790 r. - przebywa w Niemczy Johan Wolfgang Goethe, słynny poeta niemiecki zaprzyjaźniony z Adamem Mickiewiczem.
• 1945 r. - w dniu 9 maja Niemcza wraz ze Śląskiem zostaje ponownie włączona do państwa polskiego. Przybywają emigranci z kresów wschodnich.