GIERAŁTOWICE

Zdjęcia i widokówki

        Wieś Gierałtowice powstała przypuszczalnie w latach 1280-1290w rejonie rozległego lasu "Boyków". Nazwa pochodzi prawdopodobnie od imienia zasadźcy (organizatora wsi stojącego na czele osadników) Gerharda, prawdopodobnie niemieckiego pochodzenia (spolszczenie niemieckiego Gerhard to Gieralt).

Pierwsza wzmianka historyczna pochodzi z 22 czerwca 1290 roku a druga z 24 czerwca 1294. Obydwie wymieniają sołtysa Vitosława z Gierałtowic, prawdopodobnie pierwszego sołtysa. W początkach XIV wieku Gierałtowice stają się własnością rycerską. Pierwsi znani właściciele to Jan, Piotr i Marek "trzej bracia z Gierałtowic" legitymujący się herbem Jastrzębiec. Następnym właścicielem został Maciej Dobszyc a po roku 1532 nabył je Jan Gierałtowski. Ród Gierałtowskich władał wsią do roku 1665, kiedy hrabina Joanna Prażmowa sprzedała je Janowi Skalowi a ten w roku 1679 baronowi Jerzemu Welczkowi (Wilczkowi), który był również właścicielem między innymi Zabrza, Chudowa, [paniówki|Paniówek]], Łabęd i Starych Gliwic. Po jego śmierci dobrami zarządzała jego siostra Anna Zuzanna, która odsprzedała majątek Jerzemu Franciszkowi von Holly. W roku 1697 jako właściciel wymieniany jest Kasper von Szyk (Schick) z Leszczyn a następnie jego córka Barbara Katarzyna z mężem Henrykiem Wypleram. Byli oni również posiadaczami Bekszy, obecnego przysiółka Gierałtowic. W roku 1700 żona Kaspra von Szyk Cecylia podarowała kościołowi dużą parcelę, na której stoi obecny kościół parafialny.

Po kolejnych zmianach właścicieli w roku 1839 Gierałtowice nabył Józef von Poraj Madejski. Madejscy wybudowali sobie w Gierałtowicach dworek zwany później "pałacykiem Madejskich". Przeszedł on w roku 1853 w ręce jego córki i zięcia Karola von Raczek. W latach 1898-1904 Raczkowie wybudowali sobie w Przyszowicach okazały zamek w stylu neobarokowym, w którym mieszkali. Majątkiem w Gierałtowicach zarządzał administrator. Majątek po Karolu odziedziczyli jego synowie Konrad i Franciszek. Konrad, który był porucznikiem ułanów uległ wypadkowi podczas ćwiczeń szermierczych i zmarł w roku 1888 w Berlinie. Po śmierci jego żony wszystkie dobra przypadły Franciszkowi. W 1902 Franciszek von Raczek został rotmistrzem a następnie majorem 13 Pułku Ułanów. W latach 1895-1898 wybudował w Gierałtowicach mały klasztor, który w wieczyste użytkowanie przekazał siostrom Służebniczkom Najświętszej Marii Panny.
Zmarł w roku 1926 w Przyszowicach i tam został pochowany. Pozostawił dwie córki, z których młodsza, niezamężna Dolores von Raczek mieszkała w Gierałtowicach i zarządzała majątkiem do roku  1929, kiedy sprzedała go Spółce Osadniczej "Ślązak" z Katowic. Po I wojnie światowej, powstaniach śląskich i plebiscycie wsie Przyszowice i Gierałtowice włączone zostały wraz z dobrami von Raczków do Polski. Po parcelacji majątku dworskiego cały obszar Gierałtowic stał się własnością mieszkańców.
 

Źródło informacji:Wikipedia

Powrót

Cwww.naszewypady.prv.pl