GDYNIA

     Historia Gdynii

• 1253 - pierwsza wzmianka wsi o nazwie Gdynia (w zapisie Gdina), w której znajduje się przystań rybacka i żeglarska. W dokumencie biskupa kujawskiego potwierdzono przynależność Gdyni do parafii Oksywie, najstarszej osady (datowanej z 1 pol. XIII w.) wchodzącej w skład dzisiejszego miasta.
• Od 1316 - Gdynia należy do majątku oliwskich cystersów, a później stanowi własność panów z Rozecina (dziś Rusocin).
• 1362 - nadanie wsi (34 łanów ziemi) przywileju lokacyjnego.
• 1379 i 1384 - nadanie i rozszerzenie mieszkańcom wsi przywileju połowów ryb w morzu. Gdynia rozwija się jako wieś rolniczo (gbursko) - rybacka.
• 1382 - właściciel Gdyni Jan z Rozecina podarował wieś klasztorowi Kartuzów, których własnością jest do rozbiorów Polski.
• 1429 - dla wybudowanej przez mnichów gospody podwojono czynsz.
• 1488 - na gdyńskim brzegu zbudowano statek dla kupca gdańskiego.
• 1576 - (spór gdańszczan z Batorym) i 1734 (oblężenie Gdańska przez wojska rosyjskie i saskie za króla Stanisława Leszczyńskiego) - wieś ulega spaleniu. Odbudowa - pod koniec XVIII w. - liczy znowu ok. 20 rodzin.
• 1614 - w Gdyni wybudowano duża cegielnie (później powstały dwie następne).
• 1820-22 - budowa nowej drogi bitej przez Gdynie.
• 1870 - połączenie kolejowe miast Pomorza Zach. z Gdańskiem przez Gdynie.
• 1872 - przyłączenie do Gdyni folwarku Grabowo (ob. cześć dzielnicy Grabówek).
• 1904 - założenie kąpieliska morskiego, do którego wytyczono drogę od dworca kolejowego do domu kuracyjnego - późniejsza ul. 10 Lutego. Ożywiony rozwój Gdyni odbywa się w rejonie obecnych ulic Świętojańskiej (prowadzonej od Szosy Gdańskiej), pl. Kaszubskiego, Portowej i Staro wiejskiej.
• 1910 - budowa rybackiej "przystani dla sprzętu" pod Oksywiem.
• 1913 - Związek Upiększenia Gdyni przygotował plan zabudowy brzegu morskiego od Kamiennej Góry do Oksywia.

POWSTANIE I ROZWOJ PORTU I MIASTA

• 1920 - 10 lutego - zaślubiny Polski z Bałtykiem w Pucku - powrót Polski na morze. Latem odpoczywa w Orłowie k. Gdyni Stefan Zeromski.
• 1921/22 - wybudowanie linii kolejowej Gdynia - Kokoszki, łączącej Wybrzeże z Kartuzami i przez Bydgoszcz z krajem (z ominięciem Wolnego Miasta Gdańska).
• 1922 - 19 stycznia - uchwala rady gminnej w Gdyni o rozwoju kąpieliska. Rozpoczęcie budowy hoteli, will i pensjonatów dla letników.
• 1922 - 23 września - Sejm RP uchwala ustawę o budowie portu "przy Gdyni". Projektantem i budowniczym portu jest inż. Tadeusz Wenda.
• 1923 - w styczniu - utworzenie stacji meteorologicznej w Gdyni, która zlokalizowano w ogrodzie kierownictwa budowy portu w pobliżu wieży ciśnień.
• 29 kwietnia - otwarcie "tymczasowego portu wojennego i schroniska dla rybaków" z udziałem prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego i premiera rządu RP gen. Władysława Sikorskiego.
• w dniu św. Jana pierwsze obchody święta Morza w Gdyni, zorganizowane przez S. Żeromskiego, Antoniego Abrahama i wójta Jana Radtke.
• 13 sierpnia - do portu wpływa pierwszy statek pełnomorski s/s "Kentucky" - bandery francuskiej.
• Od 1924 - realizacja II etapu budowy portu, rozwój budownictwa mieszkaniowego na wielka skale.
• 1926 - 10 lutego - ogłoszono rozporządzenie Rady Ministrów o awansowaniu w dniu 4 marca gminy wiejskiej Gdynia do rangi miasta. Gdynia liczy 12 tys. mieszkańców i 14 km² powierzchni.
• 1926 - 14 kwietnia - ukonstytuowała się Rada Miejska z burmistrzem Augustynem Krauze. Gdynia przystępuje do Związku Miast Polskich.
• 1926 - przy ul. Świętojańskiej wybudowano nowy kościół - powstaje pierwsza parafia gdyńska.
• Od 1926 - następuje szybki rozwój portu wspomagany przez min. Eugeniusza Kwiatkowskiego. Poza przeładunkiem węgla w porcie koncentruje się ruch emigracyjny.
• 1927 - kwiecień - przeniesienie Wydziału Morskiego Państwowego Instytutu Meteorologicznego z Gdańska - Nowego Portu do nowej siedziby w Gdyni przy ul. Abrahama nr 5.
• 1930 - do portu wchodzi po raz pierwszy statek szkolny " Dar Pomorza". Państwowa Szkoła Morska została przeniesiona z Tczewa do własnego gmachu w Gdyni.
• 1931 - 25 czerwca - przeniesienie stacji meteorologicznej Wydziału Morskiego Państwowego Instytutu Meteorologicznego do nowego gmachu Obserwatorium Morskiego przy ul. Nadbrzeżnej (obecnie Waszyngtona 42)
• 1933 - uroczyste oddanie Dworca Morskiego połączone z zakończeniem budowy zasadniczych części portu.
• 1934 - port gdyński przeładował najwięcej z wszystkich portów nadbałtyckich.
• 1937 - wykaz ulic i placów w mieście obejmuje 576 nazw.
• 1938 - przeładunki w porcie osiągnęły 9,2 mln ton.
• 1939 - powierzchnia miasta wynosi 66 km² (VI miejsce w Polsce), liczba mieszkańców przekracza 120 tys. (XII miejsce w Polsce); plan zabudowy z 1925 r. przewidywał powstanie miasta dla 60 tys. mieszkańców.

WYBUCH WOJNY - OKUPACJA - WYZWOLENIE

• 1939 - 1-19 września - bohaterska obrona Gdyni (do 13.IX) i Kępy Oksywskiej pod dowództwem płk. Stanisława Dąbka.
• 1939-1945 - hitlerowska okupacja Gdyni, której nazwę zmieniono na Gotenhafen. Eksterminacja mieszkańców miasta. Ruch oporu - działalność Tajnego Hufca Harcerzy. Zniszczenie portu gdyńskiego przez okupanta.
• 1945 - 28 marca - wyzwolenie Gdyni spod hitlerowskiej okupacji przez wojska II Frontu Białoruskiego pod dowództwem marsz. K. Rokossowskiego, w czym uczestniczyła polska I Brygada Pancerna im. Bohaterów Westerplatte.
• 1945 - 8 kwietnia - na Gdyńskiej plaży uroczyste zaślubiny z Bałtykiem żołnierzy I Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte.

GDYNIA WSPOLCZESNA

• 1945 - miasto odznaczone orderem Krzyża Grunwaldu III klasy za obywatelska postawę ludności i Marynarki Wojennej w walce z niemieckim najeźdźca oraz za zasługi położone w obronie miasta we wrześniu 1939 r.
• 1945 - 19 maja - wychodzi w Gdyni pierwszy numer Dziennika Bałtyckiego.
• 1945 - 16 lipca - wchodzi do portu pierwszy statek po wojnie s/s "Suomen Neito" - bandery fińskiej po węgiel.
• 1945 - 21 września - powraca do portu macierzystego pierwszy statek z wojennej tułaczki - s/s "Kraków".
• 1947 - w Gdyni (i Sopocie) zorganizowano Międzynarodowe Targi Gdańskie.
• 1953 - 22 lipca - szybka kolej podmiejska połączyła Gdańsk z Gdynia (1958 - z Wejherowem).
• 1960 - niszczyciel ORP "Burza" jako okret-muzeum udostępniono do zwiedzania (od 1976 - okretem-muzeum jest ORP "Błyskawica").
• 1963 - pierwszy statek o nośności ponad 100 tys. ton wpłynął do portu gdyńskiego (ts/s "Manhattan" - 106 tys. DWT).
• w Stoczni im. Komuny Paryskiej oddano ośrodek budowy kadłubów statków (I) z suchym dokiem dług. 240 m i szer. 40 m.
• 1969 - przekazanie miastu Bulwaru Nadmorskiego dług. prawie 2 km. W swój pierwszy rejs wyrusza ts/s "Stefan Batory". Państwowa Szkoła Morska otrzymała status wyższej uczelni (WSM).
• 1970 - 1 kwietnia - wodowanie w stoczni im. Komuny Paryskiej największego zbudowanego do tej pory w polskich stoczniach statku o nośności 55 tys. ton - m/s "Manifest Lipcowy".
• 1970 - we czwartek 17 grudnia o godz. 6 rano w pobliżu Stoczni im. Komuny Paryskiej wojsko otworzyło ogień do przybywających do pracy stoczniowców. Padli pierwsi zabici. Wywołane tym faktem spontaniczne manifestacje zdążały w ciągu dnia poprzez miasto w kierunku budynku Miejskiej Rady Narodowej, atakowane przez uzbrojone oddziały Milicji Obywatelskiej i wojsko. Zginęło wielu ludzi.
• 1971 - otwarcie Muzeum Oceanograficznego i Akwarium Morskiego MIR (w 50-lecie Morskiego Instytutu Rybackiego).
• 1973 - liczba mieszkańców przekracza 200 tys.
• 1974 - 17-24 lipca - "Operacja Żagiel 74" w Gdyni - port gości największe żaglowce świata.
• W Stoczni im. Komuny Paryskiej wodowanie pierwszego "stutysięcznika" - m/s "Marszal Budionnyj" - oddanego armatorowi 7.II. 1975 r.
• Do portu wpłynął m/s "Kasprowy Wierch" statek PZM o nośności 137 tys. ton, największy statek, jaki odwiedził port gdyński.
• 1976 - 12 maja - Rada Państwa nadaje Gdyni Krzyż Komandorski z Gwiazda Orderu Odrodzenia Polski w uznaniu szczególnych zasług jej mieszkańców dla rozwoju Przemyślu okrętowego i gospodarki morskiej.
• 1977 - z drugiego suchego doku dług. 380 M i szer. 70 m w Stoczni im. Komuny Paryskiej spłynął pierwszy statek.
• Oddanie do użytku Dworca Żeglugi Przybrzeżnej.
• Ukończenie ostatniego (gdyńskiego) odcinka obwodnicy trojmiejskiej.
• 1979 - 29 października - do nowo zbudowanej bazy kontenerowej i Nabrzeża Helskiego w porcie przybił pierwszy statek brytyjski "Balic Eagle".
• 1979 - 8 grudnia - otwarcie Teatru Muzycznego premiera Wojciecha Bogusławskiego "Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale".
• 1980 - 17 grudnia - odsłonięcie pomnika "Ofiarom Grudnia 70" w pobliżu stoczni.
• 1981 - 28 września - powraca ze swego ostatniego rejsu "Dar Pomorza".
• 1982 - 24 kwietnia - wypłynął do Kanady ts/s "Stefan Batory" inaugurując jubileuszowy 25 rok istnienia linii pasażerskiej Gdynia - Montreal
• 4 lipca - podniesiona zostaje bandera na nowym statku szkolnym Wyższej Szkoły Morskiej "Dar Młodzieży".
• 11 sierpnia - podniesiono banderę na żaglowcu Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej ORP "Iskra II" zbudowanym w Stoczni Gdańskiej im. Lenina.
• 21 sierpnia - obchody 100-lecia poczty w Gdyni (1882-1982).
• 1983 - 14 kwietnia - otwarcie nowego reprezentacyjnego hotelu "Orbis-Gdynia". Hotel dysponuje 549 miejscami dla gości w pokojach 1 i 2-osobowych. Posiada sauny i gabinety odnowy biologicznej.
• 28 maj - fregata szkolna "Dar Pomorza" cumuje przy Nabrzeżu Pomorskim po ponad 50-letniej służbie pod bialo-czerwona bandera zostaje udostępniona do zwiedzania jako statek-muzeum.
• 1984 - 3 czerwca - w Basenie Żeglarskim odsłonięto popiersie gen. Mariusza Zaruskiego.
• 1985 - 19 grudnia - zelektryfikowano linie kolejowa Gdynia-Warszawa i wprowadzono na tej trasie m.in. superekspres.
• MRN nadała nazwy 20 nowym ulicom, głownie w nowych osiedlach.
• 1986 - 10 lutego - inauguracja obchodów 60-lecia nadania Gdyni praw miejskich.
• 1987 - 1 października - Wyższa Szkoła Marynarki Wojennej przemianowana została na Akademie Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte.
• 24 grudnia - powiększono obszar miasta o 798 ha wydzielonych z miasta Rumia (743 ha) i Pogórza (55 ha).
• 1988 - 12 stycznia - transatlantyk "Stefan Batory" udał się w swój ostatni rejs po 19 latach służby pod polska bandera.
• 16 lutego - liczba mieszkańców osiągnęła 250 tys.
• 1990 - 24 listopada - uruchomiona została nowa linia promowa, łącząca Gdynie ze szwedzkim portem Karlskrona.
• 1991 - 27 maja - na zaproszenie dowódcy Marynarki Wojennej przybyły do Gdyni z pierwsza po wojnie wizyta trzy okręty RFN.
• 1992 - 17 marca - odbył się w Stoczni "Gdynia" S.A. chrzest największego statku zbudowanego w stoczniach nadbałtyckich o nośności 165 000 t - "Pierre L.D."
• 31 grudnia - Gdynie zamieszkuje 252,5 tys. mieszkańców, a powierzchnia miasta wynosi 136 km².
• 1993 - 17 grudnia - w 23-cia rocznice masakry grudniowej przed budynkiem Urzędu Miasta Gdyni nastąpiło uroczyste odsłonięcie Pomnika Ofiar Grudnia - "Zabitym (...) w pochodzie ku nadziei na wolność Polaków w Ojczyźnie".

1996 - 15 sierpnia - uroczyste przekazanie Gdyni Honorowej Flagi Rady Europy, która jest wyróżnieniem, przyznawanym miastom za propagowanie idei integracji europejskiej. W Polsce, poza Gdynia, wyróżnionych w ten sposób zostało 5 miast: Częstochowa, Przemyśl, Slubice, Słupsk i Suwałki.